Artikel: Clinic over 30 eigenschappen van papier

Papiersoorten

Gewapend met dertig verschillende dozen met even zovele eigenschappen van papier trekt Marchelma van Breugel door het land. Om uit te leggen wat papier allemaal kan. Met haar ‘PapierClinic’ trok ze al veel bekijks op de Dutch Design Week bij Print Pakt.

Marchelma van Breugel zit bijna haar hele werkzame leven in het papier. Na haar studie aan de Kunstacademie in Arnhem was Van Breugel werkzaam als papierrestaurator bij het Museum Arnhem. ‘Dat was mijn eerste echte kennismaking met papier.’ Na 13 jaar in dit vak te hebben gewerkt volgde een zijstap naar de grafische industrie als papieradviseur. Hier leerde ze papier vanuit een heel ander perspectief kennen. Sinds begin 2016 is Van Breugel zelfstandig ondernemer en helpt ze ontwerpers en andere opdrachtgevers van drukwerk bij de keuze van papier. Met haar bedrijf SNPR (‘snipper’) geeft ze niet alleen advies, maar ook clinics aan iedereen die bij de keuze van papier is betrokken: niet alleen ontwerpers zijn welkom, maar iedereen die produceert en communiceert met papier.

Clinic

Op de stand van Print Pakt tijdens de Dutch Design Week heeft Van Breugel twee clinics gegeven, telkens aan een groep van 12 personen. ‘Er was een half uurtje voor uitgetrokken, maar het liep al snel uit naar anderhalf uur, zo leuk vonden de deelnemers het.’ De Papier Clinic van Van Breugel nodigt de deelnemers uit om mee te spelen. Ze heeft van alle eigenschappen die het papier kenmerken er 30 geselecteerd en elke eigenschap heeft een eigen doos gekregen. Die doos bevat niet alleen voorbeelden van papier met die ene specifieke eigenschap, ook zitten er in elke doos enkele instrumenten om die eigenschap waar te nemen. Met voorgeselecteerde papiermonsters om zelf de testen uit te kunnen voeren. In het zogenaamde ‘bevindingenboekje’ kunnen deelnemers hun ervaringen, ideeën en vragen kwijt. ‘De inhoud van een doos staat zeker niet vast, door de bevindingen van de deelnemers mee te nemen in het verhaal kan deze wijzigen, groeien en verrijken ‘, zegt Van Breugel. De dertig dozen passen precies in haar stationcar, dus ze kan op elke locatie haar clinic laten plaatsvinden. Haar eerste clinic vond plaats in de Papiermakerij de Hoop, gevestigd in het toekomstig Papiercentrum Rotterdam. Een initiatief waarbij Van Breugel sinds kort nauw betrokken is.

​30 eigenschappen

Bij het bepalen van de 30 belangrijkste eigenschappen van papier is Van Breugel niet over één nacht ijs gegaan. ‘Het idee voor de Clinic kreeg eigenlijk pas echt vorm toen ik in contact kwam met het IGT.’ De wetenschappelijke manier van testen intrigeerde haar enorm en zette haar aan de eigenschappen te verbinden aan ‘huis tuin en keuken’ testen om papiereigenschappen op een interactieve manier te leren kennen. Zo is de lijst van 30 eigenschappen ontstaan, die elk ook weer zijn ingedeeld in zes ‘hoofdsegmenten’, om het een beetje overzichtelijk te houden: Samenstelling (zoals vezels), Basis (zoals dikte en gramgewicht), Oppervlakte (zoals ruwheid), Optisch (zoals glans), Sterkte (zoals stijfheid) en Absorptie en Doorlaatbaarheid (zoals wateropname). Achter elk van de 30 eigenschappen staat een vraag om te begrijpen wat de kern is. Zoals bij de eigenschap ‘lichtechtheid’ is de vraag: ‘Is het papier een eendagsvlieg of bestemming archief?’

Van Breugel​

Na de kunstacademie in Arnhem leerde Marchelma van Breugel (1965) als papierrestaurator de wereld van papier goed kennen. Van Breugel was in deze functie nauw betrokken bij de conservering en restauratie van diverse mooie collecties van archieven en musea. Bij papiergroothandel Grafisch Papier (later onderdeel van Antalis) was Van Breugel zeven jaar papieradviseur. Ook is ze een jaar actief geweest bij drukkerij robstolk, gericht op het begeleiden van projecten en het bewaken van de gewenste kwaliteit tot en met het drukproces aan toe.

Een mooie mix aan banen om veel kennis over papier te kunnen vergaren. Sinds begin dit jaar is ze zelfstandig ondernemer (SNPR). ‘Het samenstellen van de 30 eigenschappen van papier en het maken en vullen van de 30 dozen heeft een half jaar geduurd, maar was de tijdsinvestering meer dan waard’, zegt Van Breugel. Het resultaat: de PapierClinic is een superleuke interactieve manier om de magie en de oneindige mogelijkheden van papier te ontdekken.